Testy Matryc Ravena służą do oceny zdolności edukcyjnych rozumianych jako zdolności uzyskiwania nowego wglądu, dostrzegania sensu w chaosie, wychodzenia poza dostarczone informacje. Zdolności te są względnie niezależne od doświadczenia. Pojęcie zdolności edukcyjnych jest bliskie pojęciu inteligencji płynnej w koncepcji Cattella. TMZ przeznaczony jest dla osób ponadprzeciętnie zdolnych.
TMZ składa się z dwóch serii zadań: I - ćwiczeniowa, zawiera 12 zadań; II - test właściwy, 36 zadań. Zadania mają postać niepełnych wzorów (matryc), a osoba badana ma dobrać brakujący fragment spośród podanych.
Materiały:
- Komplet (podręcznik z polską normalizacją (2016), komplet dwóch podręczników oryginalnych, 5 zeszytów serii I, 5 zeszytów serii II, 25 arkuszy odpowiedzi, klucz)
- Podręcznik z polską normalizacją (2016)
- Test Matryc Ravena – Zarys ogólny (podręcznik oryginalny)
- Test Matryc Ravena – Wersja dla Zaawansowanych (podręcznik oryginalny)
- Zeszyty serii I (5 egz.)
- Zeszyty serii II (5 egz.)
- Arkusze odpowiedzi (25 egz.)
- Klucz
Test Matryc Ravena w wersji dla Zaawansowanych stosowany z ograniczeniem czasu, jak w obecnej normalizacji, pozwala na ocenę sprawności intelektualnej jednostki, czyli szybkości efektywnej pracy intelektualnej. Trzeba jednak pamiętać, że mierzy on jedynie edukcyjny aspekt tej sprawności. Pełna ocena sprawności intelektualnej wymagałaby pomiaru także aspektu reprodukcyjnego. TMZ przeznaczony jest dla osób o wyższym od przeciętnego poziomie zdolności, dlatego normy zostały opracowane tylko dla dorosłych z wykształceniem co najmniej średnim i uczniów klas III szkół średnich. TMZ może być wykorzystywany w procesach selekcji i rekrutacji na stanowiska wymagające wysokich kwalifikacji w administracji i w przemyśle.
Rzetelność
Współczynniki zgodności wskazują na bardzo wysoką rzetelność wyników Serii II TMZ, w pełni uzasadniając możliwość ich wykorzystywania w diagnozie indywidualnej. Otrzymane współczynniki rzetelności połówkowej są zbliżone lub nawet wyższe niż te, które są cytowane w podręczniku oryginalnym. Stabilność wyników osób dorosłych jest bardzo wysoka, natomiast niska dla uczniów. Być może niska stabilność wyników uczniów jest związana ze sposobem badania. Badanie TMZ można powtarzać w stosunkowo krótkim odstępie czasu bez obawy, że wyniki ulegną poprawie na skutek nabywania wprawy i uczenia się.
Trafność
Inteligencja płynna, tak jak mierzy ją TMZ, wykazuje silniejsze związki z wynikami testów wymagających rozumowania abstrakcyjnego i/lub operujących na materiale figuralnym, natomiast słabiej wiąże się z testami odwołującymi się do wiedzy społecznej (Zachowania) lub zdolności werbalnych (Nowe słowa, Synonimy). Można uznać, że jest to rezultat potwierdzający trafność TMZ. Zauważono istotny związek między inteligencją mierzoną TMZ a osiągnięciami edukacyjnymi.
Normy
W 2016 r. opracowano oddzielnie normy dla uczniów klas III szkół średnich i oddzielnie dla dorosłych. Normy opracowano łącznie dla obu płci oraz obu poziomów wykształcenia łącznie. Zróżnicowano je natomiast ze względu na wiek, tworząc trzy grupy zgodnie z wynikami analiz. Normy z 2016 r. są bardziej wymagające niż normy z 1991 r.
Dane normalizacyjne przedstawione w najnowszym podręczniku (2017) pochodzą z badań przeprowadzonych w okresie październik 2015 – styczeń 2016 roku. Objęto nimi próby pochodzące z dwóch populacji:
- uczniów klas III szkół średnich,
- osób dorosłych w wieku 20–67 lat mających wykształcenie co najmniej średnie.
Uprawnienia do zakupu i stosowania danego testu zależą od jego kategorii, wyznaczonej zgodnie z kategoryzacją Komisji do Spraw Testów Psychologicznych działającej z ramienia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
TMZ jest narzędziem kategorii C.
C – testy wyłącznie dla psychologów
Wymagane kwalifikacje:
- Ukończone studia magisterskie z psychologii – wymagane przedłożenie kopii dyplomu
- Osoby, które mają tytuł doktora psychologii, a nie ukończyły studiów psychologicznych, mogą kupować testy wyłącznie do celów naukowych – wymagany dyplom doktorski wraz z oświadczeniem informującym, że test będzie stosowany tylko do celów naukowych.