Słowo wstępne
Podziękowania
Wprowadzenie

I. Kontekst i tło historyczne

1. Tło historyczne
2. Światy wewnętrzne

II. Różne aspekty przeżyć nastolatków
3. Okres dojrzewania
4. Zmagania w okresie przejściowym – okres pokwitania i początek adolescencji
5. Modele uczenia się
6. Grupy i gangi
7. Psychodynamika dręczenia

III. Ilustracje kliniczne
8. Diagnozowanie nastolatków – znajdowanie przestrzeni dla myślenia
9. Własny umysł – w poszukiwaniu tożsamości
10. Narcyzm – zaburzenie wieku dojrzewania
11. Trudność diagnozowania w granicznym świecie okresu dojrzewania
12. Autodestrukcyjne stany umysłu

IV. Fikcyjne światy
13. Literatura dla młodzieży - niesamowitość i świat postawiony na głowie
14. Późna faza okresu dojrzewania – światy fikcyjne
15. Zielone światy rozwoju w okresie dojrzewania
Dodatek
Bibliografia
Autorka tej książki, Margot Waddell przekonująco ukazuje nam świat nastoletni. Gdy pisała tę książkę, czerpała z dwóch źródeł: wieloletnich doświadczeń pracy analitycznej z młodzieżą w Klinice Tavistock i zainteresowań literackich. Bazą dla przedstawionych rozważań są terapeutyczne spotkania z młodymi ludźmi oraz rozumienie przez autorkę nastoletnich bohaterów literackich, ich relacji i wyobrażonego życia psychicznego. Waddell wrażliwie i z wyczuciem splata psychoanalizę
i literaturę, czym wzbogaca oba obszary, a jednocześnie wnosi oryginalny i przepiękny wkład w rozumienie tego jakże ważnego okresu przemian i przekształceń.

Autorka omawia to, jak dojrzewanie seksualne i nieuchronna utrata schronienia, jakie dawniej zapewniała rodzina, dezorganizują świat wewnętrzny w latach nastoletnich, podważając także relacje młodych ludzi z rodzeństwem, rówieśnikami, rodzicami i innymi dorosłymi. Poza tym, choć w tych latach dzieci szukają tego, co nowe i dążą do niezależności, budzą się w nich także potrzeby i dążenia seksualne z najwcześniejszych etapów rozwoju. W kolejnych rozdziałach śledzimy postępy i kryzysy wpisane w dorastanie. Głównym tematem pozostają psychiczne pęknięcia zachodzące w tym okresie oraz wewnętrzne i zewnętrzne siły wspierające lub hamujące podejmowane przez nastolatków próby wypracowania – lub przepracowania – poczucia bycia osobą w świecie dorosłych.

Czytelnik przekonana się, że zarówno przykłady kliniczne, jak i literackie odsłaniają niepewności, problemy, skrajności wpisane w nastoletnie stany umysłu. Jakże często stoją za nimi trudne do zniesienia – czasami wręcz nieznośne – uczucia, które wywierają taką presję na młodych ludzi. A jednak w ostatnim rozdziale Waddell pisze: „w «opowieściach o świecie wewnętrznym» nastolatków można odnaleźć także pewną dozę nadziei, choć poprzednie rozdziały zapełniłam opisami, które temu przeczą”. Ta myśl przenika tę całą – skłaniającą do myślenia i inspirującą – książkę. Dzięki lekturze poszerzymy nasze rozumienie złożoności życia psychicznego nastolatków, co okaże się dla nas wspierające i wzbogacające – nie tylko w pracy terapeutycznej.
Wprowadzenie - Edna O'Shaughnessy