Książka przedstawia:
- dyskusję z poznawczo-doświadczeniową teorią "ja" Epsteina,
- dwa systemy regulujące zachowanie człowieka, a także mechanizm świadomości, który pracę tych systemów koordynuje,
- wiedzę na temat umysłu, jaką przekazują nam terapeuci,
- procesy psychiczne, w których różny jest udział doświadczenia zmysłowego i refleksji,
- badania eksperymentalne poświęcone roli świadomości w myśleniu twórczym, intuicji, w powstawaniu błędów w rozumowaniu, a także w przebiegu emocji i realizacji dążeń.

"W pracy tej podjęto ważny wątek teoretyczny dotyczący integracji wiedzy o mechanizmach regulacji psychicznej - wątek bez wątpieniadoniosły dla postępu badań psychologicznych, tworzenia nowych teorii."
z recenzji prof. Czesława S. Nosala

"Jest to praca bardzo ambitna, mająca na celu stworzenie całościowej koncepcji poznania, czy też "umysłu". W czasach, gdy badania psychologiczne ulegają coraz wiekszej fragmentaryzacji, próba zbudowania ogólnej teorii umysłu zasługuje na szczególnie pozytywny odbiór."
z recenzji prof. Edwarda Nęcki