Diagnoza Baumana brzmi następująco: Społeczeństwo znajduje się w stanie oblężenia. Z jednej strony rozciąga się globalna ziemia niczyja, gdzie stare struktury i zasady już nie działają, a nowe dopiero się kształtują; z drugiej - płynne, nieokreślone jeszcze pole nowych życiowych strategii. Przestrzeń pomiędzy tymi dwoma frontami, do niedawna zarządzaną przez suwerenne państwo narodowe i w naukach społecznych określaną mianem "społeczeństwa", coraz trudniej pojmować jako samowystarczalną całość. Ta głęboka transformacja stawia nauki społeczne przed nowym wyzwaniem. Jakie będą jej skutki dla zwykłych ludzi? Jaki świat wykreuje ona w XXI wieku? Bauman przekonuje, że najważniejszym zadaniem jest dzisiaj szukanie sposobów wzmacniania i ochrony ludzkiej różnorodności.